De natuur als bron van inspiratie

Wat kunnen we leren van de natuur?

In plaats van de natuur als een te ontginnen grondstof te ‘gebruiken’, tot ze letterlijk uitgeput raakt, kunnen we ze zien als een bron van inspiratie en mentor. Tenslotte heeft de natuur gedurende miljarden jaren van evolutie oplossingen gevonden voor problemen waarmee wij vandaag kampen.

Er bestaan reeds zelfreinigende gevels gebaseerd op het oppervlak van de lotusbloem, dynamische gevelsystemen die reageren op zon en schaduw zoals bloemen op licht, slimme ventilatiesystemen geïnspireerd op termietenheuvels, of materialen die energie opslaan of zichzelf herstellen, zoals botten (beenderen), schors, koraalriffen. Of gevels die fotosynthese toepassen waardoor gebouwen van de toekomst mogelijks levende systemen worden die zuurstof produceren, vervuiling afbreken of zichzelf herstellen.

Door biologische principes toe te passen kunnen gebouwen energiezuinig, klimaatbestendig, duurzaam, zelfregulerend, veerkrachtig en circulair worden.

Dit moeten geen grootschalige projecten zijn. Ook kleinschalige projecten bieden opportuniteiten, zoals het gebruik van groene gevels en daken. Zij bevorderen de biodiversiteit, dragen bij tot koeling, luchtzuivering en vochtregulatie.

Structuren gebaseerd op spinnenwebben of botstructuren, bijvoorbeeld toegepast in houten of metalen draagconstructies met opengewerkte patronen, kunnen het voordeel bieden van lichte dragende elementen met een minimum aan materiaalgebruik – visueel aantrekkelijk en duurzaam.

Interdisciplinair denken

Dit is een, oproep tot interdisciplinair denken, samenwerking met biologen, ingenieurs en materiaalonderzoekers. Graag wil ik mij hiertoe lenen.

« We bouwen niet enkel gebouwen voor de mens, maar als onderdeel van een groter ecosysteem.»

Enkele studies gebaseerd op vormentalen en structuren uit onze natuur.

Het betreft hier een oefening in het exploreren van mogelijkheden. Het mag echter niet louter blijven bij esthetiek. Niet elke toepassing van een natuurlijk patroon is functioneel in architectuur. Belangrijk is de systemische logica te ontdekken achter natuurlijke patronen en deze te integreren. Meer hierover is terug te vinden bij 'projecten' onder 'de taal van natuurlijke patronen'